Αναδρομικά συντάξεων: Τι περιμένουν 850.000 συνταξιούχοι και πώς θα πληρωθούν

Τέσσερις μεγάλες κατηγορίες συνταξιούχων είτε αναμένουν είτε διεκδικούν αναδρομικά ποσά που αφορούν παλαιότερες περικοπές και αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Το θέμα παραμένει ανοιχτό για εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους, με τις εξελίξεις να εξαρτώνται τόσο από τις επερχόμενες δικαστικές αποφάσεις όσο και από τη δυνατότητα του κρατικού προϋπολογισμού.

Περίπου 350.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου περιμένουν την επιστροφή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία κρίθηκε αντισυνταγματική για τα έτη 2017–2018. Το συνολικό ποσό των επιστροφών ανέρχεται σε περίπου 420 εκατομμύρια ευρώ και αναμένεται να καταβληθεί σταδιακά, χωρίς να απαιτείται αίτηση ή προσφυγή. Για παράδειγμα, καθηγητής ΑΕΙ με σύνταξη 1.828 ευρώ δικαιούται περίπου 8.556 ευρώ, ενώ απόστρατος με σύνταξη 1.734 ευρώ δικαιούται 8.027 ευρώ. Εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν μετά τις 13 Μαΐου 2016, καθώς στις δικές τους συντάξεις οι περικοπές έχουν ήδη ενσωματωθεί με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου.

Παράλληλα, 370.000 συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει δικαστικά για το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016 αναμένουν αποφάσεις των Πρωτοδικείων για επιστροφές έως και 4.000 ευρώ, συνυπολογίζοντας τους τόκους. Οι επιστροφές αφορούν περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς και στα δώρα. Περίπου 10.000 έως 20.000 συνταξιούχοι έχουν ήδη λάβει ποσά μεταξύ 2.500 και 3.000 ευρώ με τόκο 6%, ενώ όσοι δεν προσέφυγαν νομικά έως το 2020 χάνουν το δικαίωμα διεκδίκησης, βάσει σχετικής ρύθμισης που είχε θεσπιστεί επί υπουργίας Βρούτση.

Περίπου 100.000 συνταξιούχοι επιδιώκουν μέσω νέων προσφυγών την επιστροφή αναδρομικών επικουρικών συντάξεων, τα οποία ο ΕΦΚΑ έχει απορρίψει. Οι υποθέσεις αφορούν κυρίως συνταξιούχους από τράπεζες, τη ΔΕΗ, την ΕΡΤ, βαρέα του ΙΚΑ και επαγγελματικούς κλάδους που είχαν καταβάλει εισφορές άνω του 6% μετά τον Μάιο του 2016. Οι προσφυγές βασίζονται στη μη εφαρμογή της προσαύξησης 0,075%, με την τελική έκβαση να εξαρτάται από τις επικείμενες δικαστικές αποφάσεις.

Επιπλέον, περίπου 35.000 συνταξιούχοι που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 διεκδικούν αναδρομικά από τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων, βάσει του νόμου 4670/2020 (νόμος Βρούτση). Τα ποσά φτάνουν έως και 8.500 ευρώ για όσους έχουν 40 συντάξιμα έτη, ενώ για 30–37 έτη κυμαίνονται μεταξύ 3.000 και 5.000 ευρώ. Οι αυξήσεις ισχύουν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019 και σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, οι δικαιούχοι εντοπίζονται αυτόματα, χωρίς να απαιτείται αίτηση.

Παρά το πλεόνασμα του e-ΕΦΚΑ, το οποίο άγγιξε τα 470 εκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2025, η κυβέρνηση αποκλείει την εφάπαξ εξόφληση των αναδρομικών, εξετάζοντας σενάρια σταδιακής καταβολής ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η δημοσιονομική ισορροπία. Σε κάθε περίπτωση, βασική επιδίωξη παραμένει η τήρηση της ισονομίας και η απόδοση δικαιοσύνης για όλους τους συνταξιούχους που επηρεάζονται.