Η Ηλεία και ιδιαίτερα οι περιοχές της Αρχαίας Ολυμπίας και του Πύργου, βρίσκονται αντιμέτωπες με γεγονότα και συνθήκες που δυστυχώς επαναλαμβάνονται. Μετά τις πυρκαγιές του 2007 οι κάτοικοι βίωσαν εκ νέου τον πύρινο εφιάλτη, βλέποντας τις περιουσίες τους να καταστρέφεται όπως ακριβώς πριν από 14 χρόνια.
Πλέον έχει παρέλθει επαρκές διάστημα από την οξεία φάση των γεγονότων και υπάρχουν τα πρώτα επαρκή στοιχεία από την καταγραφή των ζημιών, ώστε η Αυτοδιοίκηση, εκτός από τον απολογισμό και τις συνέπειες που θα συνοδεύουν τις επόμενες γενιές, να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσεων που θα άρει τις δυσμενείς συνέπειες.
Το «Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα» πρέπει να είναι προϊόν διαβούλευσης και συνεργειών της ΠΔΕ, των πληττόμενων Δήμων, των Δασαρχείων, των Επιμελητηρίων κλπ, των φορέων δηλαδή που συνέχονται με τις συνέπειες των πυρκαγιών και έχουν άμεση γνώση των επιπτώσεων.
Στην κατεύθυνση αυτή οφείλουμε να συμπράξουμε σε ένα ρεαλιστικό πολυτομεακό και πολυταμειακό πρόγραμμα αποκατάστασης, που θα αντλεί πόρους, εθνικούς και ευρωπαϊκούς, και θα επικεντρώνεται ενδεικτικά σε τρεις κύριους άξονες με επιμέρους δράσεις:
1. Άξονας δράσεων για την ανακούφιση των πληγέντων και τη διατήρηση του πληθυσμού στις πυρόπληκτες περιοχές.
i. Άμεση αποζημίωση των κατοικιών, σταβλικών εγκαταστάσεων, αποθηκών, εξοπλισμού, φυτικού και ζωικού κεφαλαίου. Ειδική μέριμνα αποζημίωσης θα πρέπει να ληφθεί για το φυτικό κεφάλαιο και για τα οικόσιτα ζώα που δεν περιλαμβάνονται στα μητρώα όσων δεν είναι κατ’ επάγγελμα αγρότες.
ii. Εισοδηματικό ισοδύναμο: Η οικονομία των περιοχών που επλήγησαν στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην αγροτική παραγωγή και την κτηνοτροφία. Για να παραμείνουν οι πληθυσμοί στις πληγείσες περιοχές θα πρέπει να τύχουν μέριμνας για την απώλεια των εισοδημάτων που θα παρουσιάσουν τα επόμενα έτη, ως απόρροια της καταστροφής του φυτικού και ζωικού τους κεφαλαίου.
iii. Πρόγραμμα αποκατάστασης και αναφύτευσης των απολεσθέντων ελαιώνων, μετά την απώλεια 500,000 ελαιοδένδρων και άρσης των οικονομικών συνεπειών μέχρι την πλήρη ανάπτυξη των εκμεταλλεύσεων.
iv. Πρόγραμμα αποκατάστασης και αναφύτευσης των απολεσθέντων αμπελώνων και σταφιδαμπέλων καθώς και λοιπών δενδροκομικών εκμεταλλεύσεων και άρσης των οικονομικών συνεπειών μέχρι την πλήρη ανάπτυξη τους.
v. Πρόγραμμα για την προστασία της βόσκησης με την χορήγηση των αναγκαίων ζωοτροφών προς τους κτηνοτρόφους και ενίσχυση της ιδιοπαραγωγής ζωοτροφών για την κάλυψη των αναγκών των εκμεταλλεύσεων τους.
vi. Υλοποίηση δράσεων εξηλεκτρισμού αγροτικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
vii. Αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού των πυρόπληκτων περιοχών σε προγράμματα αντιπλημμυρικής προστασίας και δασοπροστασίας.
viii. Πρόσθετη μοριοδότηση σε ανταγωνιστικά προγράμματα για τις πληγείσες περιοχές και τους κατοίκους τους, όπως το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και το ΕΣΠΑ.
ix. Άρση του αδιεξόδου με νομοθετική πρωτοβουλία για την ρύθμιση των «πυροδανείων» του 2007, η εφαρμογή της οποίας δεν θα έχει δυνητικό χαρακτήρα για τις τράπεζες.
2. Άξονας δράσεων για την πρόληψη – αντιμετώπιση των πυρκαγιών και αποκατάσταση των δασών.
i. Είναι αναγκαία η αλλαγή της πολιτικής όλων των εμπλεκόμενων φορέων στον σχεδιασμό αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών με κύρια στόχευση την ενίσχυση και χρηματοδότηση των δράσεων πρόληψης.
ii. Αντιπυρική προστασία κατοικημένων περιοχών και καλλιεργειών. Είναι γεγονός ότι η φύση έχει τη δυνατότητα να αναγεννάται μετά από κάθε καταστροφή. Στην Ηλεία αντιμετωπίζουμε την ιδιαιτερότητα καλλιέργειες, οικισμοί και δασικές εκτάσεις να μην διαχωρίζονται. Αποτέλεσμα αυτής της συνύπαρξης είναι η άμεση διακινδύνευση οικισμών και καλλιεργειών σε μια ενδεχόμενη πυρκαγιά. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαίος ο διαχωρισμός των εκτάσεων με τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών και την περιορισμένη φύτευση δένδρων δασικού χαρακτήρα τα οποία αφενός θα έχουν μεγαλύτερη αντοχή σε μια πυρκαγιά και αφετέρου θα είναι παραγωγικά, προσφέροντας στην τοπική οικονομία. Οι φυτεύσεις αυτές δε θα αλλοιώνουν ούτε το δασικό χαρακτήρα της περιοχής, ούτε θα περιορίζουν την φυσική αναβλάστηση εκτός των ζωνών αυτών. Επιπρόσθετα οι αντιπυρικές ζώνες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες βόσκησης.
iii. Ένταξη έργων για τη διάνοιξη – αποκατάσταση δασικών κι αγροτικών οδών από τους αρμόδιους φορείς.
iv. Αναμόρφωση της Δασικής Νομοθεσίας και απλοποίηση των διαδικασιών, ειδικότερα κατά το μέρος που απαιτείται για τον καθαρισμό και την υλοτόμηση, καθώς και την παραγωγική εκμετάλλευση δασικών ειδών με τη συλλογή καρπών.
v. Ενίσχυση του Πυροσβεστικού Σώματος σε προσωπικό, επίγεια μέσα και εξοπλισμό, καθώς και χορήγηση εξοπλισμού σε ομάδες εθελοντών που εμπλέκονται στην δασοπροφύλαξη και δασοπυρόσβεση.
3. Άξονας δράσεων για την αντιμετώπιση και πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων και διαβρώσεων.
i. Άμεση υλοποίηση αντιδιαβρωτικών έργων σε περιοχές με μεγάλες κλίσεις για την επιβράδυνση της ροής των υδάτων. Η εκτέλεση των έργων με κορμοδέματα και λοιπά τεχνικά ,δύναται να επιλύσει προσωρινά κατά ένα μέρος το πρόβλημα μέχρι την εκπόνηση και υλοποίηση έργων μόνιμου χαρακτήρα.
ii. Διευθέτηση και καθαρισμός των ποταμών και χειμάρρων που θα δεχθούν τον κύριο όγκο των πλημμυρικών υδάτων. Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από τις εργασίες που θα υλοποιηθούν, κρίνεται σκόπιμη και η ύπαρξη ανοιχτής εργολαβίας για την άμεση παρέμβαση κατά το χρόνο ενός ενδεχόμενου πλημμυρικού φαινομένου.
iii. Μελέτη των επιπτώσεων των πυρκαγιών στην υποβάθμιση ποιότητας των υδάτων στις πληγείσες περιοχές και υλοποίηση έργων για την άρση της.
iv. Εκπόνηση μελετών για τη δημιουργία δεξαμενών και ταμιευτήρων που θα χρησιμοποιηθούν για την συγκράτηση των απορροών και την άρδευση των πληγεισών περιοχών.
Η αναφορά στους ανωτέρω άξονες και δράσεις δεν είναι περιοριστική, αλλά μπορεί να αποτελέσει μια ενδεικτική βάση συζήτησης στο Περιφερειακό Συμβούλιο, σε συνδυασμό με τις προτάσεις των Δήμων, χωρίς να αποκλείεται η ένταξη κι άλλων κατευθύνσεων, όπως στρατηγικές τοπικής ανασυγκρότησης και στήριξη της επιχειρηματικότητας, ή η υλοποίηση άλλων τεχνικών έργων, αναγκαίων για τη διατήρηση των πληθυσμών και τη βιώσιμη ανάπτυξη των πυρόπληκτων περιοχών.
Το εγχείρημα ενός σχεδίου αποκατάστασης, που δε θα στερεί τις αναπτυξιακές προοπτικές στις πληγείσες περιοχές, με σεβασμό στην προστασία του περιβάλλοντος, είναι ανάγκη να στηρίζεται σε κοινές αντιλήψεις όλων των εμπλεκομένων φορέων, ώστε να υπάρξει ορθή ιεράρχηση των αναγκών, οι παρεμβάσεις να μην έχουν αποσπασματικό χαρακτήρα και να αποτελέσουν μια οικουμενική πρόταση προς τα συναρμόδια υπουργεία.
Ζούμε μια κατάσταση κρίσης, η οποία προστίθεται σε μια σειρά χρόνιων προβλημάτων και οφείλουμε ως Αυτοδιοίκηση, να μην την αντιμετωπίσουμε με συμβατικούς τρόπους, αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος.
Οι συνθήκες, τις οποίες βιώνουν οι πολίτες στις πληγείσες περιοχές είναι δυσχερείς και η σύντμηση των χρόνων υλοποίησης των δράσεων, η δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για την άμεση εκταμίευση των αποζημιώσεων προς τους πληγέντες και την υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων καθώς και η εξάντληση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων, οφείλουν να αποτελέσουν πεδίο σύμπραξης και ένωσης δυνάμεων της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού.
