Η αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων φέρνει το τέλος της ενημέρωσης;

Από την 25η Μαΐου κάτι άλλαξε στην καθημερινή δημοσιογραφική εργασία. Η νέα οδηγία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων αποτελεί ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας για τον δημοσιογραφικό κόσμο, ο οποίος προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το περιεχόμενό του ώστε να αποφύγει ενδεχόμενες νομικές συνέπειες.

Ο Κυριάκος Κορτέσης, πρόεδρος της ΕΣΗΕΠΗΝ, δεν αποκλείει την πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί το νέο πλαίσιο ως μέσο φίμωσης των δημοσιογράφων από κάποιους και γι’ αυτό θεωρεί απαραίτητη την αποκρυστάλλωσή του.
Πιστεύει όμως ότι το νέο πλαίσιο δεν πρέπει να λειτουργήσει και αυτολογοκριτικά για τους ίδιους τους δημοσιογράφους.
Για τον Κ. Κορτέση είναι προφανές ότι με την εφαρμογή της νέας οδηγίας αλλάζει το πλαίσιο και ο τρόπος λειτουργίας από αυτόν που οι δημοσιογράφοι είχαμε μάθει μέχρι σήμερα, όπως είναι προφανές ότι πρόκειται για μια ρητή εντολή της ΕΕ στην οποία συμμορφώνεται το ελληνικό Δίκαιο.
Επομένως, είναι πρόβλημα που δεν το αντιμετωπίζουμε μόνο οι Ελληνες δημοσιογράφοι αλλά αφορά τη λειτουργία του δημοσιογραφικού κλάδου πανευρωπαϊκά.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της ΕΣΗΕΠΗΝ εκτιμά ότι τα θέματα που έχουν να κάνουν με την προστασία των προσωπικών δεδομένων ο δημοσιογραφικός κόσμος, τουλάχιστον σε τυπικό επίπεδο, τα έχει απαντήσει εδώ και πολλά χρόνια με την καθιέρωση του κώδικα δεοντολογίας. «Αν τον διαβάσει (σ.σ. κώδικα δεοντολογίας) κανείς προσεκτικά περιέχει σαφείς υποδείξεις και πλαίσιο για το πως εμείς οι δημοσιογράφοι πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών.
Αυτό έγινε πολύ πριν προκύψει σαν ανάγκη η προστασία τους» μας είπε. Πιστεύει όμως ότι επειδή ακριβώς πρόκειται για ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο χρειάζεται αρκετός χρόνος «για να το επεξεργαστούμε σωστά ώστε να μην αντιμετωπιστεί αφενός κάποιο πρόβλημα με τους συναδέλφους -παρατυπίας και όχι ουσίας θέλω να πιστεύω- και αφετέρου για να δούμε πόσο μπορεί να δυσχεράνει την άσκηση του επαγγέλματός μας».
Ο πρόεδρος της Ενωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου Ηπείρου Νήσων πιστεύει ότι η νέα νομοθεσία είναι πολυδαίδαλη («αν δεν κάνω λάθος μιλάμε για 95 άρθρα») και γι’ αυτό ο συνδικαλιστικός φορέας των δημοσιογράφων θα ξεκινήσει πολύ σύντομα μια προσπάθεια ενημερωτικών ημερίδων με την βοήθεια και της νομικής υπηρεσίας της Ενωσης, ώστε τα μέλη της να γνωρίζουν πώς ακριβώς θα πρέπει να κινηθούν, τι πρέπει να αποφεύγουν και τι ενδεχομένως θα τους δημιουργήσει πρόβλημα αν υποπέσουν σε παράβαση της νομοθεσίας.
Τον ρωτήσαμε αν φοβάται ότι το νέο πλαίσιο μπορεί να λειτουργήσει εκδικητικά από κάποιους πολίτες που μπορεί να το επικαλεστούν για ανούσιες αφορμές. Ο Κ. Κορτέσης δεν το αποκλείει. «Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι για θέματα που θα μπορούσαν να λυθούν με ένα απλό τηλεφώνημα εν τούτοις επιλέγεται μια δικαστική διαδρομή, η οποία βασανίζει τους συναδέλφους.
Θυμίζω το πάγιο αίτημα των Ενώσεων Συντακτών για την κατάργηση του νόμου περί αγωγών» μας απάντησε. Και πρόσθεσε: «Εχει δημιουργήσει δεκάδες ζητήματα για πράγματα στα οποία προφανώς δεν υπήρξε δόλος αλλά ανθρώπινο λάθος, κάτι το οποίο μπορεί να συμβεί σε κάθε εργαζόμενο. Σε καμία όμως περίπτωση αυτό δεν λειτούργησε αποτρεπτικά σε όσους ήθελαν να βλάψουν ή να φιμώσουν συναδέλφους».
Μια από τις πιθανές συνέπειες του νέου νομοθετικού πλαισίου που απασχολεί τους δημοσιογράφους είναι αν αυτό θα λειτουργήσει εν τέλει σαν μέσο φίμωσης. Ο Κ. Κορτέσης δεν βιάζεται να εκφέρει άποψη πριν από την διεξοδική ενημέρωση για όλο το νέο νομοθετικό πλαίσιο.
Ωστόσο, «θεωρώ ότι κάθε αποτροπή λειτουργεί πολλές φορές αυτολογοκριτικά και όχι λογοκριτικά. Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αποφύγουν οι συνάδελφοι, δηλαδή να λογοκρίνουν τους εαυτούς τους στη λογική του «μη μπλέξω».
Πρέπει να ενημερωθούμε πλήρως για αυτό που ισχύει και μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο δημοσιογράφος που θέλει να κάνει την δουλειά του με μάχιμο τρόπο θα συνεχίσει να την κάνει» μας απάντησε και μας επεσήμανε ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ελευθεροτυπία προστατεύεται από τον υπέρτατο νόμο του κράτους που είναι το Σύνταγμα.
Ακόμα όμως κι αν αντιμετωπίσει πρόβλημα κάποιοι δημοσιογράφοι από το νέο πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, μας τόνισε ότι η ΕΣΗΕΠΗΝ θα είναι τόσο σε πρωτοβάθμιο όσο και σε δευτεροβάθμιο επίπεδο ή όπου αλλού χρειαστεί στο πλευρό εκείνων των δημοσιογράφων, οι οποίοι αδίκως ή τυπολατρικώς ενδέχεται να κατηγορηθούν.