Η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας είναι γνωστή. Γνωστά είναι επίσης και τα οικονομικά των δήμων. Την περίοδο της κρίσης οι κρατικές επιχορηγήσεις προς τους δήμους έχουν μειωθεί περισσότερο από 60%.Δυστυχώς, τα επόμενα χρόνια η κατάσταση αυτή δεν φαίνεται να αντιστρέφεται. Για το λόγο αυτό αναμένεται τα κοινοτικά κονδύλια και κυρίως του νέου ΕΣΠΑ να συνεχίσουν να αποτελούν βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο για τις επενδυτικές προσπάθειες των δήμων.
Το τρέχον ΕΣΠΑ τυπικά λήγει τον επόμενο χρόνο. Άρα, οι δήμοι, εάν επιθυμούν πρόσβαση στους κοινοτικούς πόρους, θα πρέπει να προετοιμάζονται για τη νέα προγραμματική περίοδο.
Οι στρατηγικοί στόχοι της ΕΕ για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 συνοψίζονται στους τρεις παρακάτω άξονες:
Σημαντική μείωση της περιττής διοικητικής επιβάρυνσης για τους δικαιούχους και τους φορείς διαχείρισης.
Αύξηση της ευελιξίας για την προσαρμογή των στόχων και των πόρων των προγραμμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές των περιστάσεων.
Καλύτερη ευθυγράμμιση των προγραμμάτων με τις προτεραιότητες της ΕΕ και αύξηση της αποτελεσματικότητάς τους.
Η εξειδίκευση της παραπάνω στρατηγικής οδήγησε στη διατύπωση 5 θεματικών στόχων. Υπενθυμίζεται ότι την προγραμματική περίοδο 2014-2020 οι αντίστοιχοι θεματικοί στόχοι ήταν 11. Η πολιτική μείωσης, απλούστευσης και σαφήνειας οδήγησε στους παρακάτω στόχους πολιτικής:
1.Μια εξυπνότερη Ευρώπη — καινοτόμος και έξυπνος οικονομικός μετασχηματισμός.
2.Μια πιο «πράσινη» Ευρώπη, με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
3.Μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη — κινητικότητα και περιφερειακές διασυνδέσεις ΤΠΕ.
4.Μια πιο κοινωνική Ευρώπη — υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της — βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, χάρη σε τοπικές πρωτοβουλίες.
Παρατηρούμε ότι σε όλους τους νέους θεματικούς στόχους υπάρχει ενδιαφέρον για την ΤΑ. Η εξειδίκευση τους μάλιστα δημιουργεί ή αναμένεται να δημιουργήσει, μεγάλες ευκαιρίες για τους δήμους. Η αξιοποίηση αυτή είναι προφανές ότι δεν θα γίνει αυτόματα. Χρειάζεται συγκεκριμένη εμπειρία, προετοιμασία, σχεδιασμό και επιστημονική – τεχνική υποστήριξη.
Πώς θα μπορούσε ένας μικρομεσαίος Δήμος, που δεν έχει «στρατιές» μηχανικών και οικονομολόγων, να συμμετάσχει στη διεκδίκηση κοινοτικών κονδυλίων την επόμενη προγραμματική περίοδο;
Ευτυχώς, ο Δήμος Πηνειού δεν είναι αποτέλεσμα παρθενογένεσης. Θα μπορούσαμε αντίθετα, να υποστηρίξουμε ότι αποτελεί πρότυπο μικρομεσαίου Δήμου, όσον αφορά στη συμμετοχή του και στην υλοποίηση Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από το ΕΣΠΑ 2014-2020.Η εμπειρία αυτή είναι πάρα πολύ χρήσιμη τόσο στο επίπεδο του πώς ξεπεράστηκαν τα εγγενή προβλήματα της οργάνωσης του Δήμου, με τις περιορισμένες επιστημονικές και τεχνικές δυνατότητες, όσο και του πώς προγραμματίστηκαν, διατυπώθηκαν, προβλήθηκαν και τελικά υλοποιήθηκαν μία σειρά έργα και δράσεις με κοινοτική χρηματοδότηση.
Η αποτελεσματική αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων τόσο του Δήμου και των εξωτερικών συνεργατών όσο και της τοπικής και ευρύτερης αγοράς, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για να ξεπεραστούν τα μειονεκτήματα ενός μικρομεσαίου Δήμου.
Η έγκαιρη παρέμβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων υπήρξε σημαντική αλλά δεν θα ήταν καθοριστικής σημασίας αν δεν συνοδευόταν από μία προετοιμασμένη, επιστημονικά θεμελιωμένη και ψύχραιμη πρόταση.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο σύνολο που εμπεριέχει εμπειρίες, γνώσεις, σχέσεις, προσωπικές και θεσμικές, που αποτελεί το αποτελεσματικό εργαλείο για την διατύπωση, διεκδίκηση και εφαρμογή έργων και δράσεων από το ΕΣΠΑ.
Το ερώτημα που τίθεται δεν είναι εάν θα συνεχίσουμε την επιτυχημένη αναπτυξιακή πολιτική του δήμου Πηνειού. Το ερώτημα που τίθεται είναι ποια πολιτική μπορεί να προσφέρει τις μεγαλύτερες εγγυήσεις ή αν θέλετε τους μικρότερους κινδύνους, για τη συνέχιση και επέκταση της αναπτυξιακής πολιτικής του Δήμου μας;
Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν στις δημοτικές εκλογές στις 26ης Μαΐου 2019.