Μια προσπάθεια εμπαιγμού των υποψηφίων συνταξιούχων εξελίσσεται. Αντί η κυβέρνηση να δρομολογήσει μια ουσιαστική και αποτελεσματική λύση στο σοβαρό ζήτημα των εκκρεμών συντάξεων, που η ίδια θέριεψε με τους ανεπαρκείς χειρισμούς της, προσπαθεί με τεχνάσματα να ρίξει «στάχτη στα μάτια» εκατοντάδων χιλιάδων υποψήφιων συνταξιούχων.
Με το ν. 4778/2021, που ψηφίστηκε πρόσφατα από την κυβερνητική πλειοψηφία, προβλέπεται η χορήγηση προκαταβολής σύνταξης για τις συντάξεις γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, που κυμαίνεται από 360 έως 384 ευρώ ακαθάριστα. Η χορήγηση της προκαταβολής σύνταξης αναμένεται να ξεκινήσει μετά από δύο μήνες, υπό την προϋπόθεση της έγκαιρης έκδοσης των υπουργικών αποφάσεων και της δημιουργίας του απαραίτητου λογισμικού.
Η κυβέρνηση επαίρεται ότι απαλύνει και επιλύει με αυτό τον τρόπο το «αγκάθι» των εκκρεμών συντάξεων. Είναι, όμως, τα πράγματα έτσι, όπως αρέσκεται να υποστηρίζει; Προφανώς όχι.
Καταρχάς, το ποσό που προβλέπεται ως προκαταβολή σύνταξης είναι εξαιρετικά χαμηλό, πιο κάτω ακόμα και από το επίδομα ανεργίας που χορηγεί ο ΟΑΕΔ. Ουσιαστικά λειτουργεί αποπροσανατολιστικά για τους συνταξιούχους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν την εξουθενωτική και μακροχρόνια αναμονή έκδοσης της οριστικής σύνταξής τους.
Στην πράξη, η έλλειψη ψηφιοποίησης του ασφαλιστικού ιστορικού, θα προκαλέσει πολλά προβλήματα και άδικο αποκλεισμό χιλιάδων υποψήφιων συνταξιούχων, ακόμα και από αυτό το ανεπαρκές μέτρο της προκαταβολής σύνταξης. Επίσης, αποτελεί ζητούμενο η άμεση δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να εφαρμοστεί και αυτή η χορήγηση της προκαταβολής σύνταξης. Γεννάται, λοιπόν, το ερώτημα εάν έχουν γίνει οι απαραίτητες προετοιμασίες από το Υπουργείο και ποιες διαδικασίες θα ακολουθηθούν για την κατασκευή της.
Ένα ακόμη θέμα που προκύπτει, αφορά τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις των στοιχείων των αιτούντων. Από ποιους θα γίνουν; Θα μπορέσει ο ήδη υποστελεχωμένος ΕΦΚΑ να ανταπεξέλθει και σε αυτό ή θα δημιουργηθούν μεγαλύτερα προβλήματα και καθυστερήσεις στην έκδοση των προσωρινών και οριστικών συντάξεων; Αν δεν αναλάβει ο ΕΦΚΑ αυτή την ευθύνη, σε ποιόν θα ανατεθεί αυτή η κομβική αρμοδιότητα;
Εξαιρετικά κρίσιμο και λεπτό είναι το ζήτημα που θα προκύψει με τις περιπτώσεις αιτούντων σύνταξης, οι οποίοι, τελικά, δε θα μπορέσουν να τη λάβουν, ενώ θα τους έχει χορηγηθεί η προκαταβολή σύνταξης. Πως θα μπορέσουν όλοι αυτοί, που στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι άνθρωποι χωρίς οικονομική δυνατότητα, να επιστρέψουν τα ποσά που θα έχουν λάβει; Προκύπτει, λοιπόν, ότι θα πρέπει να υπάρξουν ελεγκτικοί μηχανισμοί, οι οποίοι θα αποφαίνονται έγκαιρα αν όντως συντρέχουν οι συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις των αιτούντων. Σε διαφορετική περίπτωση πολλοί συμπολίτες μας θα βρεθούν προ δυσάρεστων εξελίξεων.
Όλοι θυμόμαστε τα κυβερνητικά στελέχη να δηλώνουν με περηφάνια ότι οι νέες συντάξεις θα εκδίδονται με το πάτημα ενός κουμπιού, αφήνοντας να εννοηθεί ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι οι παλιές εκκρεμείς συντάξεις. Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης δείχνει ότι κάποιοι από τους υποψήφιους συνταξιούχους, που αναμένουν για χρόνια τη σύνταξή τους, θα λαμβάνουν το ελάχιστο αυτό ποσό της προκαταβολής και η έκδοση της οριστικής σύνταξης θα παραπέμπεται στο απροσδιόριστο και μακρινό μέλλον. Πολλοί άλλοι δεν θα πάρουν την προκαταβολή και θα συνεχίσουν να περιμένουν την οριστική τους σύνταξη.
Δυστυχώς, το πρόβλημα των εκκρεμών συντάξεων δεν λύνεται με «αλχημείες» και με «ξεροκόμματα». Χρειάζεται μια στοχευμένη ενίσχυση του ΕΦΚΑ, με άμεσες προσλήψεις σε προσωπικό, που θα επιταχύνουν τις διαδικασίες και παράλληλα, θα αποσυμφορήσουν τους ήδη εργαζόμενους, οι οποίοι, σε αντίξοες συνθήκες, με έντονη υποστελέχωση, προσπαθούν ν΄ ανταπεξέλθουν. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να προχωρήσει άμεσα η ψηφιακή αναβάθμιση του ΕΦΚΑ, με σύγχρονο εξοπλισμό και η ψηφιοποίηση του συνολικού ασφαλιστικού ιστορικού των ασφαλισμένων και μελλοντικών συνταξιούχων.
Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει ο ΕΦΚΑ να ανταποκριθεί άμεσα και αποτελεσματικά στις αυξημένες υποχρεώσεις, δίνοντας λύση στο μείζον ζήτημα των εκκρεμών συνταξιοδοτικών αιτημάτων. Η λογική, όμως, της κυβέρνησης κινείται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση και δεν μας αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Με πομπώδεις επικοινωνιακές φιέστες και τεχνάσματα δεν λύνεται το ζήτημα των εκκρεμών συνταξιοδοτικών αιτημάτων, το οποίο οδηγεί στην ανέχεια και στην απόγνωση χιλιάδες υποψήφιους συνταξιούχους.