Η πρόσφατη συζήτηση στο συνέδριο Reimagine Tourism 2025 της «Καθημερινής», όπου ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε εμφατικά την ανάγκη για αποσυμφόρηση των κορεσμένων προορισμών και τη στροφή προς τη Δυτική Ελλάδα, έφερε στο προσκήνιο τα λιμάνια της περιοχής. Ωστόσο, η επικέντρωση στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ για την Πάτρα και το Κατάκολο κρύβει μια ανισορροπία που ίσως αποβεί μοιραία για την πραγματική ανάπτυξη της κρουαζιέρας στη Δυτική Ελλάδα.
Το Ατού του Κατακόλου: Η Φυσική Πύλη της Κρουαζιέρας
Ενώ η Πάτρα προβάλλεται ως ο νέος «κόμβος», το Κατάκολο είναι ο προορισμός με την ιστορική εμπειρία και την αδιαμφισβήτητη γεωγραφική υπεροχή για την κρουαζιέρα.
Εγγύτητα σε Αξιοθέατα: Το Κατάκολο λειτουργεί ήδη ως η φυσική πύλη για τον σημαντικότερο αρχαιολογικό χώρο της χώρας, την Αρχαία Ολυμπία. Η σύντομη απόσταση και η εύκολη πρόσβαση αποτελούν ένα ανυπέρβλητο συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της Πάτρας, η οποία απαιτεί μεγαλύτερες μετακινήσεις για να προσφέρει συγκρίσιμες εμπειρίες στους τουρίστες κρουαζιέρας.
«Κλίμα Κρουαζιέρας»: Σε αντίθεση με την Πάτρα, έναν μεγάλο εμπορικό και επιβατικό λιμένα με βαριά βιομηχανική και αστική ταυτότητα, το Κατάκολο διαθέτει έναν μικρότερο, πιο φιλόξενο και τουριστικά προσανατολισμένο λιμένα, ιδανικό για την σύντομη και ποιοτική επίσκεψη της κρουαζιέρας.
Η «Αχίλλειος Πτέρνα» της Πάτρας
Η Πάτρα, παρά τον ενθουσιασμό του Υπερταμείου, φέρει σημαντικά μειονεκτήματα ως κύρια πύλη κρουαζιέρας:
Δυσλειτουργική Αστική Ένταξη: Το λιμάνι της Πάτρας είναι τεράστιο και δύσκολα ενσωματωμένο στον αστικό ιστό. Η κίνηση, η απόσταση από το κέντρο και η δυσκολία διαχείρισης μεγάλου αριθμού τουριστών κρουαζιέρας σε ένα λιμάνι με έντονη ακτοπλοϊκή κίνηση, δημιουργούν συνθήκες συμφόρησης και δυσφορίας, ακυρώνοντας εν μέρει την επιδίωξη της «αποσυμφόρησης» από τη Μύκονο/Σαντορίνη.
Πρόσθετο Κόστος/Χρόνος: Για να φτάσει ο επισκέπτης της κρουαζιέρας σε κάποιο εμβληματικό αξιοθέατο (π.χ. Αρχαία Ολυμπία ή Δελφούς), απαιτείται πολύ μεγαλύτερος χρόνος και υψηλότερο κόστος μεταφοράς σε σχέση με το Κατάκολο. Το ζητούμενο στην κρουαζιέρα είναι η ταχύτητα και η άμεση πρόσβαση σε εμπειρίες.
Απουσία Ειδικού Προσανατολισμού: Η Πάτρα χρειάζεται τεράστιες επενδύσεις και χωροταξικές αλλαγές για να μετατραπεί σε έναν αμιγώς τουριστικό λιμένα κρουαζιέρας, κάτι που ήδη προσφέρει το Κατάκολο σε μικρότερη κλίμακα, αλλά με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Η Εγκατάλειψη του Κατακόλου από τους Τοπικούς Φορείς
Εδώ εντοπίζεται η μεγαλύτερη παραδοξότητα και απογοήτευση. Ενώ ο διαγωνισμός προχωρά για δύο λιμάνια (Πάτρα – Κατάκολο), η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και το Επιμελητήριο Αχαΐας φαίνεται να έχουν επενδύσει όλο τους το επικοινωνιακό κεφάλαιο στην Πάτρα, με πρωτοβουλίες όπως η ανάληψη ρόλου «πρέσβειρας» από τη Ντόρα Μπακογιάννη.
Αυτό δημιουργεί την εντύπωση ότι ο Περιφερειάρχης Νεκτάριος Φαρμάκης και οι φορείς της Αχαΐας βλέπουν το Κατάκολο απλώς ως ένα παράρτημα του πατραϊκού λιμανιού, αντί για έναν αυτόνομο, ισχυρό προορισμό που αποτελεί τον αιμοδότη του τουρισμού της Ηλείας.
Είναι αδιανόητο:
Να απουσιάζει η δυναμική διεκδίκηση και η συστηματική προβολή του Κατακόλου από τους τοπικούς Βουλευτές της Ηλείας και το Επιμελητήριο Ηλείας.
Να μην έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάδειξη των μοναδικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων του λιμένα τους, απέναντι στην «πολυφωνία» της Πάτρας.
Η σιωπή και η παθητικότητα των τοπικών φορέων της Ηλείας απέναντι σε έναν διαγωνισμό που κρίνει το τουριστικό μέλλον τους, αφήνει πεδίο ελεύθερο στην Πάτρα να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον, κινδυνεύοντας να μετατρέψει την κρουαζιέρα στη Δυτική Ελλάδα σε μια ακόμα αποτυχημένη προσπάθεια υπερσυγκέντρωσης, αυτή τη φορά σε έναν λιμένα με λιγότερες φυσικές δυνατότητες. Το Κατάκολο δεν είναι απλώς ένας σταθμός. Είναι ο προορισμός που η κρουαζιέρα πραγματικά χρειάζεται για να αποκεντρωθεί.
