Ένδεκα μεγάλες αλλαγές στο ασφαλιστικό, στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς και στον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων στις συντάξεις, που θα συνδέονται πλέον με τους μισθούς και όσοι συνταξιοδοτηθούν από τα μέσα του 2024 θα πάρουν επιπλέον 5%, φέρνει η νέα χρονιά.
Πρόκειται αφενός για την εφαρμογή στην πράξη του ψηφισμένου ασφαλιστικού νόμου, αφετέρου για το νέο πλαίσιο που αναμένεται να καταθέσει στη Βουλή μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας, που θα προβλέπει:
1. Μείωση της ΕΑΣ: Τη μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) με την αλλαγή στο ύψος κράτησης (μικρότερες εισφορές) για κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Οι κρατήσεις επιβάλλονται με ποσοστά 3% έως 14% που αλλάζουν ανά 300 ευρώ σύνταξης σε όλο το ποσό της σύνταξης. Με τον νέο μηχανισμό εξετάζεται η κράτηση να πιάνει μόνον τη διαφορά της κάθε κλίμακας και όχι όλη τη σύνταξη. Σήμερα αν ένας συνταξιούχος με 1.600 ευρώ έχει κράτηση 3% σε όλη τη σύνταξη με ποσό κράτησης 48 ευρώ. Με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές η κράτηση θα πιάνει τα 200 ευρώ σύνταξης με ποσοστό 20% που σημαίνει ότι ο συνταξιούχος θα πληρώνει 40 ευρώ αντί για 48 ευρώ.
2. Σύνδεση συντάξεων με μισθούς: Αλλάζει με τον νόμο Βρούτση ο υπολογισμός των ανταποδοτικών συντάξεων για όσους συνταξιοδοτηθούν από 1/1/2024 με προσαύξηση μισθών κατά 4-5%. Η ανταποδοτική σύνταξη για όσους αποχωρήσουν το 2024 θα υπολογιστεί με τον μέσο μισθό της περιόδου 2002-2024, αυξημένο με τους πληθωρισμούς των αντίστοιχων ετών από τους οποίους οι δυο υψηλότεροι είναι το 9,6% του 2022 και το 3,9% του 2023. Η προσαύξηση του συντάξιμου μισθού θα οδηγήσει και σε υψηλότερη ανταποδοτική σύνταξη. Το άλλο τμήμα που είναι η εθνική σύνταξη θα πληρωθεί στους νέους συνταξιούχους με την αύξηση του 2024, δηλαδή 3%, στα 426,17 ευρώ.
3. Συντάξεις χηρείας: Θα περικόπτονται οι συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη τριετία ή στην περίπτωση απασχόλησης ή λήψης δεύτερης σύνταξης, όπως αντίστοιχα γίνεται ήδη στους συνταξιούχους του Δημόσιου Τομέα. Δεν θα επιβληθούν αναδρομικές περικοπές, καθώς ο νόμος προέβλεπε εναρμόνιση από το 2021.
4. Επανυπολογισμός συντάξεων και αναδρομικά: Πρόκειται για τον επανυπολογισμό των συντάξεων για όσους εργάζονται από 1/1/2017 και μετά. Η προσαύξηση θα ισχύσει αναδρομικά και θα ξεκινήσει τον Μάιο και τα ποσά που αναμένεται να πάρουν οι δικαιούχοι συνταξιούχοι θα είναι από 2.100 έως ως 6.300 ευρώ.
5. Σφίγγει ο «κλοιός» για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις: Από φέτος ισχύουν τα όρια 62 χρόνια με 40ετή απασχόληση ή τα 67 έτη με όσο ασφαλιστικό χρόνο έχει ο κάθε δικαιούχος. Παράθυρα, ωστόσο υπάρχουν σε ομάδες παλαιών ασφαλισμένων (πριν το 1993) και ιδιαίτερα για μητέρες στον ιδιωτικό τομέα αρκεί να είχαν 5.500 ένσημα με ανήλικο τέκνο το 2011. Αντίστοιχα και για το 2010.
6. Αύξηση εισφορών: Μέχρι 31/1/2024 οι ελεύθεροι επαγγελματίες πρέπει να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία που επιθυμούν να ενταχθούν. Αν δεν επιλέξουν θα παραμείνουν στην ίδια που ήταν και το 2023. Οι εισφορές ωστόσο θα αυξηθούν κατά 3,9%. Επίσημα η αύξηση αναμένεται να ανακοινωθεί στις 12 Ιανουαρίου 2024 για τους ασφαλισμένου στα ταμεία ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ) αλλά και οι επιστήμονες ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Ταμείο Νομικών), στους αυτοαπασχολούμενους και στους αγρότες.
7. Συνταξιούχοι εργαζόμενοι: Εντός των ημερών αναμένεται η ερμηνευτική εγκύκλιος για την αντικατάσταση του πέναλτι μείωσης της σύνταξης κατά 30% για τους συνταξιούχους που δηλώνουν ότι εργάζονται με κράτηση επί του μισθού. Οι συνταξιούχοι αυτοί πρέπει να δηλώσουν στα λογιστήρια των εταιριών ότι εργάζονται΄, προκειμένου να γίνεται η παρακράτηση του 10% επί του μικρού μισθού, ενώ θα ανοίξει πλατφόρμα προκειμένου να δηλώσουν εξαίρεση από το πέναλτι. Παρακράτηση δεν θα έχουν όσοι εργάζονται και λαμβάνουν μισθό μέχρι 4.930 ευρώ ετησίως, ενώ όσοι ασκούν ελεύθερο επάγγελμα θα δίνουν εισφορές με προσαύξηση 50%. Οι συνταξιούχοι γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί που έχουν και επικουρική ασφάλιση και συνεχίζουν τη δραστηριότητά τους κρατώντας εν λειτουργία τα γραφεία τους θα καταβάλλουν προσαύξηση 40% για την κύρια και 40% για την επικουρική ασφάλιση. Με το νέο σύστημα οι συνταξιούχοι κερδίζουν από 3.600 – 5.500 ευρώ ετησίως.
8. Σύνταξη με οφειλές: Οσοι χρωστούν ως 30.000 ευρώ θα λαμβάνουν το 40% της σύνταξης που τους αναλογεί με τα χρόνια ασφάλισης. Αντίστοιχα και οι αγρότες που οφείλουν ως 10.000 θα μπορούν να λάβουν σύνταξη. Οι εν λόγω ασφαλισμένοι θα πρέπει όμως να έχουν πληρώσει τουλάχιστον 20 χρόνια εισφορές. Η διάταξη ισχύει για έκδοση σύνταξης είτε στα 62 με 40 έτη είτε στα 67 με λιγότερα από 40 έτη ασφάλισης. Η διάταξη έχει και κριτήριο καταθέσεων για τους οφειλέτες που δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ.
9. Απονομή εφάπαξ: Τον Μάρτιο αναμένεται η πρώτη μεγάλη «φουρνιά» έκδοσης συντάξεων με βάση τη 15ετία. Πρόκειται να εκδοθούν 15.000 συντάξεις από το Δημόσιο και πρώην ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών.
10. Ελάχιστες προϋποθέσεις για μειωμένη σύνταξη: Πρόκειται για την αναζήτηση 100 ενσήμων από το 2019 για παλιούς ασφαλισμένους, ώστε να εξασφαλίσουν πενταετία με 100 ένσημα ανά έτους, προκειμένου να λάβουν μειωμένη σύνταξη. Η διάταξη που ψηφίστηκε στον νέο νόμο, αρχικά προέβλεπε 100 ένσημα από το 2020 λόγω του κορονοϊού. Η τελική διάταξη έβαλε μέσα και το 2021, οπότε από την τελευταία 5ετία πριν απ’ τη συνταξιοδότηση που θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να έχουν 100 ένσημα ανά έτος για να πάρουν μειωμένη σύνταξη, τα έτη 2021 και 2020 μπορούν να αντικατασταθούν από το 2019 και το 2018.
11. Από 1/1/24 αλλάζει η ασφάλιση για όσους έχουν ενοικιαζόμενα με περισσότερα από 10 δωμάτια και μετατάσσονται από την ασφάλιση του ΟΓΑ στον ΟΑΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν ως κύριο επάγγελμα αυτό του αγρότη και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών, οπότε θα συνεχίσουν με τις εισφορές του ΟΓΑ που είναι χαμηλότερες.
πηγή:
Αντώνης Βασιλόπουλος /www.bankingews.gr
