Τελευταία ευκαιρία της Ηλείας για επαναφορά στον ακαδημαϊκό χάρτη

Η πρόταση για δημιουργία Σχολής Πολιτισμικών και Αθλητικών Σπουδών στην Αρχαία Ολυμπία
Τι περιλαμβάνει η μελέτη που έχει κατατεθεί στο Υπουργείο Παιδείας

Του Μιχάλη Δημητρόπουλου
[email protected]
Μετά την εξαφάνιση της Ηλείας από τον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, με πολιτική απόφαση της κυβέρνησης το 2021, είναι προφανές, πως κάθε είδηση που αφορά ίδρυση Πανεπιστημιακού Τμήματος ή Σχολής στο Νομό μας, αντιμετωπίζεται με μεγάλη δυσπιστία. Κοινώς, «όποιος καεί με τον χυλό, φυσά και το γιαούρτι».
Η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας, του Πανεπιστημίου Πατρών, της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, για την ίδρυση ελληνόφωνου και αγγλόφωνου Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών τετραετούς φοίτησης στην Αρχαία Ολυμπία, την περασμένη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου, είχε ανάλογη υποδοχή. Από επιφυλακτικότητα μέχρι και χλευασμό. Και όχι άδικα, καθώς, ας μην ξεχνάμε πως υπογραφή μνημονίου συνεργασίας είχαμε και τον Φεβρουάριο του 2022 για την ίδρυση Γεωργικής Σχολής μεταλυκειακού τύπου στην Αμαλιάδα. Το μνημόνιο είχαν υπογράψει τότε τα Υπουργεία Παιδείας και Αγροτικής Ανάπτυξης, ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας, η Αμερικάνικη Γεωργική Σχολή και το Ίδρυμα «Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου». Έκτοτε, το εγχείρημα της Γεωργικής Σχολής στην Αμαλιάδα, αγνοείται.
Ωστόσο, σε ότι αφορά το πρόσφατο μνημόνιο συνεργασίας στην Αρχαία Ολυμπία, υπάρχει μία ουσιώδης διαφορά: η πρόταση για την δημιουργία Σχολής συνοδεύεται από εμπεριστατωμένη μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας, η οποία μάλιστα έχει υποβληθεί από το Πανεπιστήμιο Πατρών προς τον Υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη. Την πρόταση υπογράφει ο Ηλείος Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Γιώργος Παναγιωτόπουλος.


Η μελέτη
Σύμφωνα με τη μελέτη προτείνεται η δημιουργία Σχολής Πολιτισμικών και Αθλητικών Σπουδών (Ολυμπιακή Σχολή), ως η 8η Σχολή του Πανεπιστημίου Πάτρας, με έδρα στην Ηλεία, η οποία θα διαρθρώνεται στα ακόλουθα τμήματα:
– Τμήμα Ψηφιακής Κοινωνίας και Ολυμπιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών (Department of Digital Society and Olympic Humanities)
– Τμήμα Αθλητισμού και Ποιότητας Ζωής (Department of Sports and Life Quality)
– Τμήμα Πολιτιστικής Πολιτικής (Department of Cultural Policy)
Και τα τρία Τμήματα θα περιλαμβάνουν ελληνόφωνα και αγγλόφωνα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών.
Ως πρώτο βήμα τίθεται η λειτουργία του Τμήματος Ψηφιακής Κοινωνίας και Ολυμπιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών, ενώ διατυπώνονται οι εξής στόχοι:
– Παροχή εκπαίδευσης υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου, στον τομέα της θεωρίας και πρακτικής του πολιτισμού, του ολυμπισμού και αθλητισμού, της εκπαίδευσης, των νέων τεχνολογιών και του θεσμικού πλαισίου του πολιτισμού και αθλητισμού, με έμφαση στη φοιτητοκεντρική μάθηση.
– Παραγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας υψηλού επιπέδου με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές.
– Διασύνδεση του Τμήματος με ελληνικά πολιτιστικά και αθλητικά ιδρύματα δίδοντας έμφαση στο πολιτισμικό δυναμικό της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (Αρχαιολογικός χώρος και Μουσείο Ολυμπίας, Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών, Εθνικό Πάρκο Κοτυχίου-Στροφυλιάς, Μουσεία Παν/μίου Πατρών κ.ά), με σκοπό την αλληλεπίδραση και την αμοιβαία εποικοδομητική εξέλιξη σε επίπεδο επιστημονικό, οικονομικό, κοινωνικό και αναπτυξιακό.
– Ισχυροποίηση της εξωστρέφειας και της διεθνούς παρουσίας της Σχολής (αναφέρουμε ως παράδειγμα την υπό ανάπτυξη ερευνητική συνεργασία με το εμβληματικό εργαστήριο Μουσειολογίας GREM του Πανεπιστημίου UQAM (Μόντρεαλ, Καναδάς).
Παράλληλα, στην μελέτη γίνεται ειδική αναφορά στο εγχείρημα που έχει ξεκινήσει η Πολιτεία από κοινού με την εταιρεία λογισμικού Microsoft «Αρχαία Ολυμπία: Κοινός Τόπος», συνδέοντας της δημιουργία Σχολής με το project.

Στην μελέτη παρουσιάζονται αναλυτικά τόσο το ελληνόφωνο, όσο και το αγγλόφωνο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Ψηφιακής Κοινωνίας και Ολυμπιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών.

Οι προτεινόμενες υποδομές στέγασης και λειτουργίας
Σε ότι αφορά τις υποδομές στέγασης και λειτουργίας του Τμήματος στην Αρχαία Ολυμπία, προτείνονται το πρώην Ξενοδοχείο «ΑΠΟΛΛΩΝ» που έχει παραχωρηθεί στον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και το κτίριο του πρώην Μοτέλ «ΞΕΝΙΟΣ ΖΕΥΣ» που έχει παραχωρηθεί στον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας έναντι ανταλλάγματος από την ΕΤΑΔ.
Παράλληλα, ως υποστηρικτικές υποδομές προς δυνητική χρήση από το προτεινόμενο Τμήμα αναφέρονται το Συνεδριακό Κέντρο ΣΠΑΠ (η αίθουσα συνεδρίων έχει χωρητικότητα 170 ατόμων και διαθέτει μεταφραστικό κέντρο) και οι εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (ΔΟΑ).

Να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις
Επί του πρακτέου, οφείλουμε να αναφέρουμε πως η μετατροπή των κτιριακών εγκαταστάσεων του πρώην Ξενοδοχείου «ΑΠΟΛΛΩΝ» και του πρώην Μοτέλ «ΞΕΝΙΟΣ ΖΕΥΣ», σε υποδομές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, είναι χρονοβόρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας εκτιμά πως η ολοκλήρωση της μελετητικής διαδικασίας και η ωρίμανση, χρειάζονται γύρω στα πέντε έτη. Η Ηλεία όμως, και ειδικά ο Δήμος Αρχαίας Ολυμπίας, οφείλουν να βρουν εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου το πρώτο Τμήμα της Σχολής να ξεκινήσει την λειτουργία του πιο γρήγορα. Για παράδειγμα, το παλιό Δημαρχείο της Αρχαίας Ολυμπίας θα μπορούσε να παραχωρηθεί ώστε να φιλοξενηθούν οι διοικητικές υπηρεσίες του Τμήματος. Επίσης, σε ότι αφορά την λειτουργία φοιτητικής εστίας, υπάρχουν αρκετά ξενοδοχεία στην Αρχαία Ολυμπία, που είτε υπολειτουργούν, είτε δεν λειτουργούν καθόλου. Η μίσθωση ενός τέτοιου ξενοδοχείου θα μπορούσε να είναι μία προσωρινή λύση.

Να στοιχηθούν όλοι πίσω από την Αρχαία Ολυμπία
Σε αυτή την ύστατη προσπάθεια επαναφοράς της Ηλείας στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, όμως, οφείλουν να συμβάλουν και άλλοι. Ο Δήμος Πύργου οφείλει να προτεραιοποιήσει και να προτείνει κτιριακές υποδομές που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε αίθουσες διδασκαλίας που να ανταποκρίνονται στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Το ίδιο και ο Δήμος Ήλιδας. Άλλωστε, υπάρχουν δύο ακόμα προτεινόμενα Τμήματα στην Ολυμπιακή Σχολή. Ας μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος που έδωσαν «πάτημα» στην κυβέρνηση και στο Πανεπιστήμιο Πατρών να «αρπάξουν» τα προηγούμενα Πανεπιστημιακά Τμήματα από τον Νομό μας. Δηλαδή, Τμήματα χωρίς την έδρα της Σχολής στην Ηλεία και ανεπαρκείς κτιριακές εγκαταστάσεις.
Και ας γίνει επιτέλους σαφές το εξής: μόνο με την Αρχαία Ολυμπία ως έδρα Πανεπιστημιακής Σχολής η Ηλεία έχει πιθανότητες επιστροφής στον ακαδημαϊκό χάρτη. Ας στοιχηθούν όλοι πίσω από το brand name της. Τα «δώσε ένα Τμήμα στον Πύργο και άλλο ένα στην Αμαλιάδα για να μην φωνάζει» με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα μεταξύ τους, δεν μας βγήκαν σε καλό, τελικά.