Του Μάκη Μπαλαούρα
Με τον «Κλεισθένη», η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί μια μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση σε δυο φάσεις. Με το νομοσχέδιο που βρίσκεται σήμερα σε διαβούλευση, τον «Κλεισθένη Ι» επιχειρούνται σημαντικές αλλαγές που έχουν ωριμάσει αλλά και διορθώσεις σε προβλήματα που προέκυψαν από την εφαρμογή του Καλλικράτη. Με τον Κλεισθένη ΙΙ που θα ακολουθήσει μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση και την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, θα εξεταστούν βαθιές αλλαγές για την ενδυνάμωση της αυτοδιοίκησης. Θα αλλάξει, επίσης, η σημερινή δυσλειτουργική και χαώδης συγκρότηση των Δήμων, που αποκόπτει τον πολίτη από τους δημοτικούς εκπρόσωπους του. Έτσι με το σύνολο παρεμβάσεων η μεταρρύθμιση της αποκεντρωμένης οργάνωσης του κράτους θα ολοκληρωθεί.
Τι προνοεί ο «Κλεισθένης Ι»
Ο «Κλεισθένης Ι» εισάγει σημαντικές αλλαγές. Κι επειδή η ΚΕΔΕ που ξιφουλκεί εναντίον του νομοσχεδίου, δεν λέει και πολλά, επιτρέψτε μου να σας τις παρουσιάσω εγώ:
Α. Την αλλαγή του εκλογικού νόμου, δηλαδή την εφαρμογή της απλής αναλογικής, η οποία συνιστά μια αναγκαία δημοκρατική τομή που θα δώσει ώθηση στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Β. Μια νέα κατηγοριοποίηση των Δήμων, η οποία διορθώνει αδικίες του Καλλικράτη. Ο Καλλικράτης, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ΟΤΑ της χώρας, οδήγησε ώστε η οικονομική στήριξη των Δήμων από τους κρατικούς πόρους να γίνεται στη βάση ενός μόνο κριτηρίου, του πληθυσμιακού. Άλλα είναι όμως τα χαρακτηριστικά και οι ανάγκες ενός ορεινού δήμου και άλλα ενός πεδινού. Με τον Κλεισθένη η ορεινότητα και η νησιωτικότητα ως κριτήριο για τη χρηματοδότηση των Δήμων επανέρχεται αλλά εισάγονται και πρόσθετα κριτήρια, όπως η ανεργία κλπ.
Γ. Την αφαίρεση του ελέγχου νομιμότητας από τις σημερινές Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και η δημιουργία μιας αυτόνομης υπηρεσίας ελέγχου της νομιμότητας των αποφάσεων από το Υπουργείο Εσωτερικών, για να πετύχουμε επιτέλους την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων.
Δ. Τη διεύρυνση του τομέα των ανταποδοτικών υπηρεσιών, που μέχρι τώρα περιοριζόταν στην καθαριότητα και τον οδοφωτισμό, με την ένταξη σε αυτές των υπηρεσιών πρασίνου.
Ε. Την παροχή δυνατότητας σύστασης εταιρειών ειδικού σκοπού στους Δήμους στον τομέα της κοινής ωφέλειας αλλά και την παροχή δυνατότητας σύναψης προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων όχι μόνο με τις περιφέρειες, αλλά και με άλλους δημόσιους φορείς για την εκπόνηση μελετών.
ΣΤ. Τη διενέργεια δημοψηφισμάτων με δεσμευτικό χαρακτήρα για τα τοπικά ζητήματα, την υποχρεωτική συγκρότηση της επιτροπής διαβούλευσης σε περιπτώσεις πάνω από 7.000 κατοίκους και την πρόβλεψη για ενιαίο ψηφοδέλτιο στις τοπικές κοινότητες έως 500 δημοτών – αλλαγές στη λογική της ενίσχυσης των συμμετοχικών διαδικασιών σε τοπικό επίπεδο.
Συνοδοιπόροι της βαθιάς Δεξιάς
Τι λέει λοιπόν για όλα αυτά η ΚΕΔΕ; Κυριαρχούμενη από αντικυβερνητικό μένος, κάνει σαν να μην υπάρχουν, και ζητά απόσυρση του «Κλεισθένη» επειδή η απλή αναλογική θα καταστρέψει τάχα την Αυτοδιοίκηση, φέρνοντας ακυβερνησία στους Δήμους. Οι της ΚΕΔΕ «ξεχνούν» εντελώς πως η προκάτοχος τους ΚΕΔΚΕ, ως το 2003, δια των συνεδρίων της τάσσονταν πλειοψηφικά υπέρ της απλής αναλογικής. Και ισχυρίζονται πως η απλή αναλογική, το δημοκρατικό και δίκαιο εκλογικό σύστημα που η εφαρμογή του στην αυτοδιοίκηση αποτελεί κανόνα για την Ευρώπη, δεν κάνει για την Ελλάδα, γιατί δεν έχουμε, λέει, πολιτική κουλτούρα συνεργασιών. Και ισχυρίζονται ακόμη πως η απλή αναλογική που ίσχυε κανονικά ως το 1967 στην τοπική αυτοδιοίκηση της μετεμφυλιακής Ελλάδας, δεν κάνει για σήμερα γιατί θα μας επαναφέρει σε φαινόμενα συναλλαγής του παρελθόντος.
Παραμύθια της Χαλιμάς, από όσους νομίζουν ότι είναι σουλτάνοι! Να τι συμβαίνει πραγματικά: έχουμε στροφή προς το συντηρητισμό και συμμαχία με τη δεξιά των δυνάμεων του παραδοσιακού ΠΑΣΟΚ και στο χώρο της ΤΑ. Όπως και στη κεντρική πολιτική σκηνή έτσι και στην ΤΑ, τα στελέχη του παλιού ΠΑΣΟΚ που ως το 2003, μαζί με τις δυνάμεις της Αριστεράς, υποστήριζαν την απλή αναλογική, δίνοντας της την πλειοψηφία στην ΚΕΔΚΕ, τώρα έχουν ασπαστεί τις απόψεις της παραδοσιακής δεξιάς, που πάντα πρέσβευε και ακόμη πρεσβεύει ότι τα καλπονοθετικά συστήματα είναι τα καλύτερα.
Αναγνωρίζω ότι πολλές δημοτικές παρατάξεις μειοψηφίας του Νομού μας δεν ακολούθησαν την ΚΕΔΕ στην ισοπεδωτική κριτική της προς τις μεταρρυθμίσεις αναγνωρίζοντας το θετικό χαρακτήρα αρκετών αλλαγών. Οι πλειοψηφίες όμως, ενεργούσες ως σέχτες με δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, σύρθηκαν ασυλόγιστα πίσω από την επιστολή Πατούλη απορρίπτοντας συνολικά το νομοσχέδιο στο όνομα της υποτιθέμενης καταστροφικής επίδρασης που θα έχει η απλή αναλογική στους Δήμους.
Η εισαγωγή της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν αποτελεί μόνο αξιακή πάγια θέση της Αριστεράς, προωθεί τον εκδημοκρατισμό και την ενίσχυση της διαφάνειας στους ΟΤΑ για να ανθήσει η δημοκρατία και η συμμετοχή, αλλά και η κουλτούρα συνεργασιών. Και γι’ αυτό θα την υπερασπιστούμε.