Το βράδυ της 24ης Φεβρουαρίου 1981, ένας ισχυρότατος σεισμός ισχύος 6,7 της κλίμακας ρίχτερ ταράζει την Αθήνα αλλά και όσους ζουν σε μια μεγάλη ακτίνα που περιλαμβάνει την Κορινθία, τη Βοιωτία, την Αττική, την Εύβοια και τη Φωκίδα. Επίκεντρο του σεισμού ήταν οι Αλκυονίδες Νήσοι στο ανατολικό τμήμα του Κορινθιακού Κόλπου.
Εξαιτίας του σεισμού έχασαν τη ζωή τους 20 άνθρωποι, ενώ από τα 85.000 κτίρια που υπέστησαν βλάβες, τα 22.554 κτίρια χαρακτηρίστηκαν ως μη επισκευάσιμα.
Αν και το επίκεντρο του σεισμού ήταν στον Κορινθιακό Κόλπο, λόγω του αντίκτυπου που είχε στην πρωτεύουσα συχνά αναφερόμαστε σε αυτόν ως «ο σεισμός της Αθήνας το 1981».Unmute
Τα δημοσιεύματα του «ΒΗΜΑΤΟΣ» εκείνων των ημερών είναι χαρακτηριστικά.
«Ο σεισμός με επίκεντρο τον Κορινθιακό (Αλκυονίδες νήσοι) δεν ήταν μόνο ισχυρότατος, αλλά και μακράς διαρκείας. Έγινε στις 10:53 τη νύχτα και προκάλεσε φοβερό πανικό, καταρρεύσεις και ρωγμές στην Αθήνα και τον Πειραιά, αλλά και πολλούς τραυματισμούς και έξι θανάτους από τον πανικό.
Πανικός
Οι αναφορές για τα όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον σεισμό δείχνουν το μέγεθος του πανικού που επικράτησε.
«Το κύριο χαρακτηριστικό της εικόνας που παρουσίαζε η Αθήνα και οι γύρω περιοχές ήταν ο πανικός χιλιάδων ατόμων που έφτασαν ως το σημείο να “πετάνε” τα παιδιά τους από τα μπαλκόνια.
»Τις δύο πρώτες ώρες μετά τον σεισμό, είχαν καταγραφεί 15 άτομα βαριά τραυματισμένα που νοσηλεύονται στο “Ιπποκράτειο” και μια γυναίκα νεκρή στον “Ευαγγελισμό”. Η Ε. Γ. που πήδησε από τον 5ο όροφο. Επίσης στη 1.30 π.μ. ανακοινώθηκε ότι ένα ακόμα άτομο πέθανε στην Αθήνα ενώ μεταφερόταν στο νοσοκομείο».
Χάος στους δρόμους
Η εικόνα που αντίκρυζε κανείς στην Αθήνα το βράδυ της 24ης Φεβρουαρίου ήταν δρόμοι, πάρκα και πλατείες, όλα πλημμυρισμένα από κόσμο και οχήματα.
«Χιλιάδες Αθηναίοι συγκεντρώθηκαν στον Λυκαβηττό, στον Λόφο του Στρέφη και στου Φιλοπάππου, όπου και ξενύχτισαν. Οι ανοικτοί χώροι κατακλείστηκαν, ενώ ο ίδιος πανικός παρουσιάστηκε και με τα αυτοκίνητα τα οποία είχαν συγκεντρωθεί σ’ όλα τα πρατήρια βενζίνης για να προμηθευτούν καύσιμα.
»Η τηλεόραση ως αργά έκανε συνεχείς εκκλήσεις στον πληθυσμό να διατηρήσει την ψυχραιμία του, ενώ από την πρώτη στιγμή έγινε γνωστό ότι σημειώθηκαν εκατοντάδες εγκλωβισμοί ατόμων σε ασανσέρ.
»Η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος και των τηλεφώνων κράτησαν σε αναστάτωση τις υγειονομικές υπηρεσίες της Αθήνας.
»Η χρησιμοποίηση των αυτοκινήτων από τους Αθηναίους προκάλεσε κυκλοφοριακό χάος με αποτέλεσμα να μην μπορούν να περάσουν τα ασθενοφόρα που μετέφεραν καρδιοπαθείς και τραυματίες.
(…) Και μετά τις 12:30 τα ασθενοφόρα μετέφεραν συνεχώς άτομα που χρειάζονταν ιατρική βοήθεια τόσο στο Κέντρο Α’ Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού, όσο και στα πλησιέστερα νοσοκομεία.
»Η Γ’ Σεπτεμβρίου, η Αχαρνών και όλοι οι πάροδοι προς την Εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας ήταν κατεσπαρμένοι με τούβλα, σοβάδες, ενώ η κυκλοφορία ήταν σχεδόν αδύνατη, επειδή ο κόσμος όχι μόνον ξεχύθηκε πανικόβλητος στους δρόμους, αλλά και πολλοί εγκαταστάθηκαν πρόχειρα στα αυτοκίνητά τους, είτε σταθμεύοντας κατά μήκος της Εθνικής οδού και στους ανοιχτούς δρόμους, είτε κατευθυνόμενοι προς τα προάστια.
Πυρκαγιές, τζάμια και σειρήνες
«Είχαν εκκραγεί πυρκαϊές στο “Xίλτον”, στη γωνία των οδών Κερκύρας και Σπετσών και στην οδό Βουκουρεστίου, οι οποίες όμως έσβησαν γρήγορα.
(…)
»Οι σειρήνες των ασθενοφόρων ούρλιαζαν προσπαθώντας να βρουν διέξοδο στο κυκλοφοριακό χάος για να μεταφέρουν τραυματίες από κατάγματα, ή λιπόθυμους ή άτομα που έπασχαν από την καρδιά τους στα νοσοκομεία. (…)
»Τα ταξί ξαφνικά εξαφανίσθηκαν από την Αθήνα και οι οδηγοί τους κατευθύνθηκαν προς τα σπίτια τους κατεβάζοντας (κάποτε βίαια) τους επιβάτες που μετέφεραν.
»Τα τζάμια πολλών πολυκατοικιών έχουν σπάσει από την ισχυρή δόνηση και από τον πανικό που δημιουργήθηκε από τους ενοίκους, στην προσπάθειά τους να φύγουν όσο το δυνατό γρηγορότερα από την πολυκατοικία.
Στρωματσάδα
»Το άλσος του Πεδίου του Άρεως χρησίμευε ως προσωρινό καταφύγιο των μη εποχούμενων Αθηναίων που μαζεύτηκαν κάτω από τα δέντρα στρώνοντας κουβέρτες και παλτά.
»Στην πλατεία Μουσείου και στην Ομόνοια είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες Αθηναίοι και συζητούσαν για τον σεισμό. Ένας μάλιστα έφερε και ένα αντίσκηνο, αποφασισμένος όπως έλεγε να διανυκτερεύσει στο ύπαιθρο.
(…)
»Χιλιάδες Αθηναίοι κατευθύνθηκαν προς τα παραθαλάσσια προάστια για διανυκτέρευση. Πολλοί άλλοι παρέμειναν στις εισόδους των πολυκατοικιών, ενώ αρκετοί άλλοι βρήκαν καταφύγιο στα προαύλια εκκλησιών».
Θα περνούσαν 19 χρόνια μέχρι η πρωτευούσα να ζήσει ξανά, και με τραγικό τρόπο, το χτύπημα του Εγκέλαδου, με τον σεισμό της Πάρνηθας, στις 7 Σεπτεμβρίου 1999.
Πυρκαγιές, τζάμια και σειρήνες
«Είχαν εκκραγεί πυρκαϊές στο “Xίλτον”, στη γωνία των οδών Κερκύρας και Σπετσών και στην οδό Βουκουρεστίου, οι οποίες όμως έσβησαν γρήγορα.
(…)
»Οι σειρήνες των ασθενοφόρων ούρλιαζαν προσπαθώντας να βρουν διέξοδο στο κυκλοφοριακό χάος για να μεταφέρουν τραυματίες από κατάγματα, ή λιπόθυμους ή άτομα που έπασχαν από την καρδιά τους στα νοσοκομεία. (…)
»Τα ταξί ξαφνικά εξαφανίσθηκαν από την Αθήνα και οι οδηγοί τους κατευθύνθηκαν προς τα σπίτια τους κατεβάζοντας (κάποτε βίαια) τους επιβάτες που μετέφεραν.
»Τα τζάμια πολλών πολυκατοικιών έχουν σπάσει από την ισχυρή δόνηση και από τον πανικό που δημιουργήθηκε από τους ενοίκους, στην προσπάθειά τους να φύγουν όσο το δυνατό γρηγορότερα από την πολυκατοικία.
Στρωματσάδα
»Το άλσος του Πεδίου του Άρεως χρησίμευε ως προσωρινό καταφύγιο των μη εποχούμενων Αθηναίων που μαζεύτηκαν κάτω από τα δέντρα στρώνοντας κουβέρτες και παλτά.
»Στην πλατεία Μουσείου και στην Ομόνοια είχαν συγκεντρωθεί εκατοντάδες Αθηναίοι και συζητούσαν για τον σεισμό. Ένας μάλιστα έφερε και ένα αντίσκηνο, αποφασισμένος όπως έλεγε να διανυκτερεύσει στο ύπαιθρο.
(…)
»Χιλιάδες Αθηναίοι κατευθύνθηκαν προς τα παραθαλάσσια προάστια για διανυκτέρευση. Πολλοί άλλοι παρέμειναν στις εισόδους των πολυκατοικιών, ενώ αρκετοί άλλοι βρήκαν καταφύγιο στα προαύλια εκκλησιών».
Θα περνούσαν 19 χρόνια μέχρι η πρωτευούσα να ζήσει ξανά, και με τραγικό τρόπο, το χτύπημα του Εγκέλαδου, με τον σεισμό της Πάρνηθας, στις 7 Σεπτεμβρίου 1999.
