Όταν ένα ντοκιμαντέρ είναι πραγματικά καλό, λίγα μπορούν να συγκριθούν μαζί του.
Οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν σκέφτονται για ταινίεςφέρνουν στο μυαλό μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές όπως το Avengers: Infinity War ή πιο ανεξάρτητα έργα όπως το εξαιρετικό A Quiet Place. Ελάχιστων σινεφίλ η πρώτη σκέψη θα είναι ένα ντοκιμαντέρ.
Γιατί, όμως, να είναι αυτός ο κανόνας; Σε έναν κόσμο γεμάτο blockbusters, θα έπρεπε όχι απλά να μπορούμε, αλλά και να επιδιώκουμε να “κλέψουμε” λίγο χρόνο για μερικά πραγματικά αριστουργήματα του είδους των ντοκιμαντέρ.
Ο Απρίλιος δίνει την καλύτερη αφορμή για να επιχειρηματολογήσουμε υπέρ της παραπάνω δήλωσης. Το εξαιρετικό One Strange Rock έκανε πρεμιέρα στη Nova, ανάμεσα στο φοβερό συνολικό της θέαμα που καλύπτει όλες τις προτιμήσεις. Και μας έχει μαγέψει τόσο, ώστε να θέλουμε να φωνάξουμε σε όλους τι χάνουν, αν δεν το δουν -αυτό και τόσα άλλα κορυφαία ντοκιμαντέρ που κυκλοφορούν.
Το One Strange Rock είναι ένα ολοκαίνουριο ντοκιμαντέρ, παραγωγής μεταξύ άλλων του Darren Aronofsky και της Jane Root, το οποίο ρίχνει φως στον πιο παράξενο “βράχο”, την πιο παράξενη “πέτρα” που γνωρίζουμε στον κόσμο: τη Γη.
One Strange Rock | Trailer
Με πλάνα που κόβουν την ανάσα από 45 διαφορετικές χώρες και το διάστημα και με εντυπωσιακές και επιστημονικά ακριβείς αναπαραστάσεις συμβάντων και πραγμάτων που ο άνθρωπος δεν είχε ποτέ την ευκαιρία να απαθανατίσει με κάμερες, το One Strange Rock μάς ταξιδεύει στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον ολόκληρου του πλανήτη, αλλά και στη συμπαντική γειτονιά μας.
Οι μεγαλύτεροι ίσως να έχουν συνηθίσει να βλέπουν ντοκιμαντέρ αυτής της ποιότητας, ντυμένα με τη χαρακτηριστική φωνή και προφορά του Sir David Attenborough ή του αείμνηστου Carl Sagan, αλλά είναι χαρακτηριστικό της κλίμακας και της επιδίωξης εντυπωσιασμού του One Strange Rock, το γεγονός ότι ο βασικός οδηγός μας σε αυτό το ταξίδι είναι ο πάντα υπέρ-ενεργητικός Will Smith.
Ο Smith έχει τον ρόλο του αφηγητή, αλλά και του προσωπικού hype man για το κοινό, ο οποίος έχει βαλθεί να ξυπνήσει (και) στις νέες γενιές τη δίψα για λίγη περισσότερη γνώση, συνοδεία των απαραίτητων εκφράσεων θαυμασμού που θα κρατήσουν το ενδιαφέρον τους επικεντρωμένο π.χ. στις θερμές πηγές της Αιθιοπίας που μοιάζουν εξωγήινες αντί του νέου viral tweet ενός celebrity.
Παρομοίως, η ίδια τακτική επιστρατεύεται και από το ίδιο το ύφος του One Strange Rock, το οποίο χτίζει το βασικό του αφήγημα γύρω από ιστορίες αστροναυτών οι οποίοι είχαν την τιμή να δουν τη μπλε κουκίδα που ονομάζουμε σπίτι από ψηλά και επικεντρώνεται περισσότερο στην απεικόνιση των εντυπωσιακών θεμάτων με τα οποία ασχολείται παρά με την λεπτομερή προφορική επεξήγησή τους.
Δείτε για παράδειγμα τα πρώτα στην ιστορία 3D virtual reality πλάνα που γυρίστηκαν στο διάστημα (μπορείτε να μετακινήσετε την οθόνη για να δείτε γύρω σας σε 360 μοίρες):
Είναι ένα έξυπνο “τρικ” που θα κρατήσει και τον πιο δύσκολο θεατή κολλημένο μπροστά στην οθόνη του, με ανοιχτό το στόμα, να παρακαλεί για ακόμα πιο πολλά εξωτικά πλάνα, διαστημικές εικόνες και μεταξύ άλλων, καταδύσεις σε κρατήρες που άφησαν στο πέρασμά τους αστεροειδείς που έπεσαν στη Γη πριν από εκατομμύρια χρόνια (όχι, δεν τα βγάζουμε από το μυαλό μας!).
Και όσο θα χαζεύει τις αναρριχήσεις σε πάγους που σχηματίζουν το ωραιότερο κρυστάλλινο φόντο που έχει δει ή τη ζωή στη La Rinconada του Περού, την υψηλότερη μόνιμα κατοικήσιμη πόλη στον κόσμο, το μυαλό του θα γεμίζει με γνώση όχι μόνο για τη γεωλογία και τη φύση του πλανήτη, αλλά και για μοναδικές ανθρώπινες ιστορίες από κάθε μήκος και πλάτος της υδρογείου.
Το One Strange Rock αξίζει πραγματικά να το παρακολουθήσει κανείς -και κατά προτίμηση, σε όσο υψηλότερης ευκρίνειας (μεγάλη!) οθόνη μπορεί να βρει. Ένας θησαυρός γνώσεων ντυμένος με τόσο όμορφο περιτύλιγμα δεν συναντάται συχνά, αλλά φυσικά… αυτή είναι η δουλειά ντοκιμαντέρ σαν κι αυτό ή σαν τα θρυλικά Cosmos και The Blue Planet.
Κι αν η μικρή γεύση από το One Strange Rock που δώσαμε παραπάνω, δεν αρκεί, να μερικοί ακόμη λόγοι που αξίζει να αφιερώνεις χρόνο στα ντοκιμαντέρ:
1. Για τις νέες γνώσεις που θα αποκτήσεις
Η ιστορία της ζωής στη Γη
Ξεκινάμε από το προφανές. Δεν γίνεται να παρακολουθήσεις κάποιο ντοκιμαντέρ και να μη μάθεις έστω κάτι καινούριο. Για τον κόσμο, για ένα είδος του οποίου την ύπαρξη αγνοούσες, για την ιστορία μας, για μία “ξένη” ομάδα ανθρώπων. Στη χειρότερη, θα εμβαθύνεις σε κάτι που ήδη γνώριζες, διευρύνοντας τους ορίζοντές σου ακόμα περισσότερο και γεμίζοντας τη φαρέτρα σου με νέα θέματα συζήτησης στην παρέα, στο ραντεβού ή στη δουλειά. Βέβαια, να θυμάσαι ότι όσο κι αν από τα κορυφαία ντοκιμαντέρ δεν έχεις να “φοβάσαι” σχετικά με την ποιότητα των γνώσεων που παρέχουν, δεν θα έπρεπε να καταναλώνεις τα πάντα χωρίς δεύτερη σκέψη. Η αλήθεια θέλει διασταύρωση.
2. Για τη νέα οπτική που προσφέρουν
Ταξίδι σε ένα ενεργό ηφαίστειο
Για να φτάσεις στην αλήθεια, πρέπει να είσαι διατεθειμένος να μπεις στη θέση του “άλλου”. Τα ντοκιμαντέρ είναι “μανούλες” σε αυτό ακριβώς το στυλ αφήγησης: τοποθετούν τον θεατή ακριβώς στην καρδιά του αντικειμένου τους και του αποκαλύπτουν έναν κόσμο ή μία πραγματικότητα μέσα από τα μάτια των εκάστοτε πρωταγωνιστών -είτε αυτοί είναι άνθρωποι είτε είναι από τους πιο μικροσκοπικούς έως τους πιο μεγάλους ζωντανούς οργανισμούς. Έτσι, ακόμα και πράγματα που πιστεύεις ότι ίσως γνωρίζεις, μπορείς να τα ανακαλύψεις αλλιώς, υπό το πρίσμα μιας άλλης κουλτούρας ή ενός διαφορετικού αγώνα για επιβίωση και να αναθεωρήσεις μερικές απόψεις σου.
3. Γιατί ευαισθητοποιούν για θέματα που δεν ήξερες ότι σε αφορούν
Ο αυτοδίδακτος ταριχευτής που πιθανά να είναι ο τελευταίος σε όλη την Ινδία
Η τέχνη του ντοκιμαντέρ έχει την ιδιαίτερη ικανότητα, εκτός των άλλων, να μετατρέπει θέματα τα οποία ενδεχομένως να φαντάζουν απόμακρα ή ξένα, σε προσωπικές υποθέσεις. Από έναν πόλεμο σε μία χώρα χιλιάδες μίλια μακριά μέχρι το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και πώς επηρεάζει τη ζωή σε κάθε γωνιά του πλανήτη, οι ιστορίες που περνούν από τον φακό ενός κινηματογραφιστή για ντοκιμαντέρ ο οποίος τις βιώνει τη στιγμή που τις συλλαμβάνει, καταλήγουν να φτάνουν στο κοινό σε ένα πολύ ανθρώπινο επίπεδο. Και όταν κάτι έρχεται στα μέτρα μας, μπορούμε όχι μόνο να το αντιληφθούμε καλύτερα, αλλά και να του δώσουμε τη δέουσα προσοχή.
4. Για τις αληθινά συναρπαστικές ιστορίες που διηγούνται
Υπάρχει ένας εξωγήινος κόσμος κάτω από τα πόδια μας
Ακόμα κι ο καλύτερος σεναριογράφος στον κόσμο δεν θα καταφέρει ποτέ να συλλάβει με την πένα του την πολυπλοκότητα ενός αληθινού χαρακτήρα και μίας αληθινής ιστορίας. Στη ζωή σπάνια είναι κάποιος απολύτως καλός ή κακός και ακόμα πιο σπάνια σε μία ταινία θα ασχοληθεί το μυαλό μας με γκρίζες ζώνες. Ένα ντοκιμαντέρ, όμως, από τη φύση του θα φέρει απαραίτητα στην οθόνη μας το σχεδόν μεγαλειώδες μωσαϊκό των διαφορετικών πραγματικοτήτων που ισχύουν παράλληλα και ταυτόχρονα για καθετί εκεί έξω. Τέτοιες πολύπλοκες, αληθινές ιστορίες είναι εκείνες που θα σε βιδώσουν στην καρέκλα σου και δεν θα σε αφήνουν να σηκωθείς μέχρι να δεις το τέλος -αν υπάρχει.
5. Για το υπερθέαμα και τις συγκινήσεις
Αναρρίχηση στους Καταρράκτες Angel, η ομορφιά και ο κίνδυνος
Όπως και να το κάνουμε, το να βλέπεις κάτι που ξέρεις ότι συμβαίνει στ’ αλήθεια, παρέχει από μόνο του μία διαφορετική συγκίνηση από εκείνη που μπορεί να σου χαρίσει η πιο λατρεμένη σου ταινία. Αλλά το μεγαλύτερο ρίγος όταν βλέπεις ένα ντοκιμαντέρ, ίσως να το νιώθεις εκείνη τη στιγμή που χαζεύοντας ένα ακόμα τόσο κοντινό πλάνο σε στόμα φάλαινας ή νύχια αετού που φοβάσαι για τη σωματική σου ακεραιότητα, αντιλαμβάνεσαι ότι κάποιος καλός άνθρωπος ίδρωσε για να σου το χαρίσει αυτό το υπερθέαμα. Τα κορυφαία ντοκιμαντέρ εκμεταλλεύονται την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, απασχολούν τους πιο θαρραλέους και λιγάκι “τρελούς” κινηματογραφιστές και επιστήμονες, έχουν σκηνοθέτες… καλλιτέχνες και ως αποτέλεσμα, δημιουργούν έργα τέχνης. Το αποτέλεσμα είναι απλά θεσπέσιο, με πλάνα που δεν πιστεύεις ότι είναι αληθινά. Και όμως, βρίσκονται κάθε λεπτό της ημέρας εκεί έξω, γύρω μας. Και μπορείς να τα απολαμβάνεις από τον καναπέ σου!
Κάποιοι, εμπνέονται για να γράψουν “ερωτικό γράμμα στη Γη”:
Άλλους λόγους εμείς δεν θέλουμε. Φτάνει να κλείσουμε τα μάτια και να φανταστούμε όποια σκηνή μας έρθει στο κεφάλι από το τελευταίο ντοκιμαντέρ που απολαύσαμε αυτήν την εβδομάδα, η οποία στα κανάλια Nova ήταν Η Εβδομάδα της Γης, ένα μαγευτικό εβδομαδιαίο αφιέρωμα στον πλανήτη μας.
Και μη σκας με διλήμματα. Είτε One Strange Rock επιλέξεις είτε Εβδομάδα της Γης είτε κάποιο από τα πολλά άλλα ντοκιμαντέρ που “σερβίρει” η Nova, σου υποσχόμαστε, θα περάσεις φίνα. Και τις ημέρες που θες κάτι πιο παραδοσιακό, θα έχεις να διαλέξεις από μία ποικιλία από ταινίες, σειρές, παιδικά, αθλητικά και ψυχαγωγικά προγράμματα. Κανείς δεν μένει παραπονεμένος με τέτοιο θέαμα.
πηγή:pathfinder.gr
