Ο Δήμος Ήλιδας έγραψε ιστορία μνήμης κι ανθρωπιάς – Το πρώτο μνημείο στην Ελλάδα για τα ασυνόδευτα παιδιά της Κύπρου του 1974

Κάτι περισσότερο από μισός αιώνας μνήμης, συγκίνησης και αδελφοσύνης ζωντάνεψε στην Αμαλιάδα. Εκεί όπου, 51 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974, η Ηλεία υποδέχθηκε ξανά τα ασυνόδευτα παιδιά της Κύπρου. Εκείνα τα παιδιά που βρήκαν αγκαλιά και καταφύγιο στον τόπο μας, μέσα στη πιο ζοφερή περίοδο για τον Κυπριακό Ελληνισμό.

Ο Δήμος Ήλιδας προχώρησε στα αποκαλυπτήρια του πρώτου μνημείου στην Ελλάδα, που είναι αφιερωμένο στα περισσότερα από 2.000 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα που έφθασαν στη χώρα μας, μετά το δράμα της Κύπρου. 

Η μνημειακή στήλη, έργο της εικαστικού Έλλης Γράβαλου, δεσπόζει πλέον στην πλατεία Μπελογιάννη, ως σύμβολο συλλογικής μνήμης και πράξης ανθρωπιάς.

Στην τελετή, με ιδιαίτερο συγκινησιακό κλίμα, έδωσαν το «παρών» μέλη του Κυπριακού Συνδέσμου Ασυνόδευτων Φιλοξενηθέντων Παιδιών στην Ελλάδα (1974–1979), η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας Δρ. Αθηνά Μιχαηλίδου, ο Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού της Ελλάδας κ. Κώστας Βλάσης, οι μητροπολίτες Ηλείας & Ωλένης κ.κ. Αθανάσιος και Ταμασσού & Ορεινής Κύπρου κ.κ. Ησαΐας, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης από Ελλάδα και Κύπρο, εκπρόσωποι αρχών αι φορέων των δύο χωρών, αλλά και οικογένειες που το 1974 άνοιξαν τα σπίτια τους για να φιλοξενήσουν παιδιά.

Τα τότε ασυνόδευτα προσφυγόπουλα -σήμερα γονείς και παππούδες οι ίδιοι- μίλησαν με δάκρυα στα μάτια για τη «ζεστή αγκαλιά» που τους προσέφερε η Ηλεία, θυμίζοντας ότι μέσα από τον πόνο γεννήθηκε μια σχέση αγάπης και αδελφοσύνης,  που παραμένει έως σήμερα άρρηκτη.

Ο Δήμαρχος Ήλιδας κ. Χρήστος Χριστοδουλόπουλος και ο πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Ασυνόδευτων Παιδιών κ. Ανδρέας Θεοδοσίου. τόνισαν την ανάγκη να διατηρηθεί ζωντανή η ιστορία αυτής της λιγότερο γνωστής, αλλά τόσο ουσιαστικής σελίδας του Κυπριακού δράματος, δεσμευόμενοι για συνέχιση κοινών δράσεων μνήμης.

Η Υπουργός της Κυπριακής Δημοκρατίας Δρ. Αθηνά Μιχαηλίδου, συγκινημένη, ευχαρίστησε τον λαό της Ηλείας και τον Δήμο Ήλιδας για την πράξη αλληλεγγύης του 1974, ενώ ο Έλληνας Υφυπουργός κ. Κώστας Βλάσης υπογράμμισε ότι το παράδειγμα εκείνης της εποχής αποτελεί διαχρονικό χρέος συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου.

Συγκίνηση προκάλεσαν -επίσης- οι τοποθετήσεις του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Ηλείας & Ωλένης κ.κ. Αθανασίου, που θύμισε την πρωτοβουλία του αείμνηστου προκατόχου του το 1974 να φιλοξενηθούν τα παιδιά αρχικά στην Ηλεία και του Πανιερώτατου Μητροπολίτη Ταμασού & Ορεινής κ.κ. Ησαΐα, ο οποίος μίλησε για μια πράξη που διδάσκει ανθρωπιά σε όλες τις γενιές.

Προηγήθηκε ειδική εκδήλωση στο Συνεδριακό Κέντρο Αμαλιάδας, όπου ο Κυπριακός Σύνδεσμος τίμησε τον Δήμο Ήλιδας και την Ηλεία, ανακηρύσσοντας εκπροσώπους τους επίτιμα μέλη, σε μια ζεστή και συμβολική τελετή.

Αμέσως μετά τα αποκαλυπτήρια της μνημειακής στήλης, τα μέλη του Συνδέσμου Ασυνόδευτων Παιδιών του 1974 επισκέφθηκαν το Μουσείο Νίκου Μπελογιάννη, ενώ κάποια από τα προσφυγόπουλα της Κυπριακής αποστολής θέλησαν να βρεθούν και στο ιστορικό Καρακάνδειο κτίριο της πλατείας Καλίτσα, το οποίο 51 χρόνια πριν αποτέλεσε το πρώτο σημείο της φιλοξενίας τους στην περιοχή.

Στην Κυπριακή αποστολή, εκτός από τα δεκάδες προσφυγόπουλα μέλη του Συνδέσμου, την Κύπρια Υπουργό Παιδείας και το Μητροπολίτη Ταμασού & Ορεινής, συμμετέχουν: ο Κύπριος Ευρωβουλευτής κ. Γιώργος Γεωργίου, ο Κύριος Βουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων Αγνοουμένων, Αιχμαλώτων, Εγκλωβισμένων και Παθόντων κ. Νίκος Κέττηρος, ο Πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα κ. Σταύρος Αυγουστίδης, ο Δήμαρχος Αμαθούντας και εκπρόσωπος της Ένωσης Δήμων Κύπρου κ. Κυριάκος Ξυδιάς, ο πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Κύπρου κ. Ανδρέας Κιτρομηλίδης, ο Μορφωτικός Ακόλουθος της Κυπριακής Πρεσβείας κ. Λουκάς Ξενοφώντος και ο Γενικός Γραμματέας Ένωσης Κυπρίων Αγροτών κ. Πανικός Χαμπας. 

Οι εκδηλώσεις μνήμης και τιμής θα συνεχιστούν έως τις 26 Σεπτεμβρίου και σε άλλους δήμους της περιοχής, μεταφέροντας το διαχρονικό μήνυμα: «Δεν ξεχνώ, θυμάμαι και τιμώ».

ΔΗΛΩΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΗΛΙΔΑΣ κ. ΧΡΗΣΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟ: 

«Ο Δήμος Ήλιδας, 51 χρόνια μετά την κυπριακή τραγωδία, τιμά με συγκίνηση τα 456 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα του 1974, που βρήκαν στέγη, στοργή και φροντίδα στην Ηλεία.

Τότε, μέσα στη δίνη του πολέμου, η τοπική κοινωνία άνοιξε διάπλατα την αγκαλιά της και απέδειξε ότι η αγάπη είναι πιο δυνατή από τον πόλεμο. Σήμερα, με τη δημιουργία του πρώτου μνημείου στη χώρα, στο πάρκο Μπελογιάννη, αποδίδεται φόρος τιμής τόσο στα παιδιά που ξεριζώθηκαν, όσο και στους ανθρώπους που τα στήριξαν. 

Οι εκδηλώσεις στην Αμαλιάδα αποτελούν κορυφαία στιγμή μνήμης, αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης, με τον Δήμο Ήλιδας, την Ιερά Μητρόπολη  και τους υπόλοιπους δήμους του Νομού να στέλνουν το μήνυμα ότι, η ιστορία μας δεν γράφεται μόνο με μάχες και πολέμους, αλλά και με πράξεις ανθρωπιάς που μένουν ζωντανές στο χρόνο».